Muziekvereniging Excelsior brengt eerbetoon aan de ramp met de Phoenix

– Op zaterdag 15 april brengt Muziekvereniging Excelsior in de Jacobskerk te Winterswijk een muzikaal eerbetoon aan de ramp met de Phoenix. Het harmonieorkest neemt u mee naar het jaar 1847 waarin vele Achterhoekers besloten te emigreren naar Amerika in de hoop op een beter leven.

Tijdens de laatste kilometers van de reis vliegt hun schip ‘Phoenix’ in brand. Een ramp in het zicht van de haven. Het schip vergaat in het ijskoude water van Lake Michigan. Van de 300 passagiers overleven helaas maar 43 mensen de ramp, waaronder 10 Winterswijkers.

Vergeten ramp

Hoewel het verhaal van de ramp door de jaren heen regelmatig opdook, bleef het relatief onbekend onder de inwoners van Winterswijk. De publicatie van het boek ‘Phoenix’ van Bert Wagendorp en de onlangs uitgebrachte podcast en documentaire van Omroep Gelderland, lieten een nieuwe generatie kennis maken met het verhaal. Deze producties inspireerde Muziekvereniging Excelsior om de ‘vergeten ramp’ muzikaal te eren.

Derk Antony Voskuil

Voor de voorstelling op 15 april is gekozen voor een nieuw vertelperspectief. De bezoekers zien het verhaal door de ogen van de in Miste geboren Derk Antony Voskuil. Door armoede, gebrek aan perspectief en de geloofsstrijd besloot Voskuil als 30-jarige vrijgezel in 1847 te emigreren naar Amerika samen met zijn zus en haar gezin. Hij overleefde als een van de weinige Winterswijkers de ramp met de Phoenix.

Tot op de dag van vandaag wordt Derk in verslagen en boeken over de ramp – in zowel Nederland als Amerika – bij naam genoemd. Dat heeft alles te maken met zijn inventiviteit. Toen hij namelijk een plek wist te bemachtigen in een van de twee reddingsboten en erachter kwam dat er een roeispaan ontbrak, besloot hij te gaan roeien met een gevonden bezem. De reddingsboot bleek daarna ook nog eens lek te zijn, waarop hij besloot om het water uit de boot te scheppen met zijn klompen. Daarmee heeft hij vele levens gered.

De ramp met de Phoenix geschilderd door William J. Koelpin – Foto: Pr

‘Het verhaal van de Phoenix mag nooit vergeten worden’, aldus podcastmaker Joske Meerdink. ‘Het is een verhaal dat doorspekt is met wanhoop, onmogelijke keuzes, moed, opoffering en nederigheid’.

Meerdink dook voor Excelsior nogmaals in de archieven om zoveel mogelijk te weten te komen over 1 specifieke passagier: Derk Antony Voskuil. Tijdens de muziektheatervoorstelling komt de rasechte Winterswijker tot leven en neemt je mee door zijn roerige leven.

Jan Heijnen is de tekstschrijver van de voorstelling en heeft met veel bevlogenheid gewerkt aan de vertelling van Voskuil. Ook voor deze voorstelling werkt Excelsior samen met 18-jarige theater student Quirina Pampiermole, die ook de regie had over het vorige concert ‘Wonder der Natuur’. De muzikale leiding is in handen van dirigent Gerben Grooten.

Derk Antony Voskuil en Hendrika Landeweerd na de ramp in Amerika – Foto: pr

‘De Jacobskerk was het laatste dat ze zagen’

Het concert vindt plaats in de Jacobskerk op de markt in Winterswijk, een betekenisvolle plek in het Phoenix verhaal. De lange reis naar Amerika die je als landverhuizer voor de boeg had begon namelijk op de markt. Daar stonden paarden en wagens klaar om de landverhuizers naar Arnhem te brengen, waarna ze met de rijnboot verder konden reizen.

Achterom kijkend bleef de toren van de Jacobskerk nog lang in het vizier. Het was het laatste wat de landverhuizers zagen van hun geliefde Winterswijk.

Kaartverkoop

Het concert vindt plaats op zaterdag 15 april om 20:00 uur in de Jacobskerk te Winterswijk.

De kaarten zijn verkrijgbaar via de website of de kassa van Theater De Storm (www.theaterdestorm.nl) en kosten 10 euro.

Geschreven door Eveline Zuurbier op 2023-03-15 09:45:02


Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.