Wat merken we in Gelderland eigenlijk van Europa? Vragen en antwoorden

NIJMEGEN – Komende donderdag kunnen Gelderlanders stemmen voor het Europees Parlement. Waar gaan die verkiezingen over en wat merken we ervan in Gelderland? Politicoloog Peter van der Heiden geeft uitleg.

1. Wat merken we van Europa in Gelderland?

Het is voor veel mensen ver-van-mijn-bedshow: het Europees Parlement. Toch hebben de beslissingen die in Brussel worden genomen, invloed op het dagelijks leven in Gelderland. “We merken hele fijne dingen”, weet politicoloog Peter van der Heiden van de Radboud Universiteit. “We krijgen geld uit Europa”, zegt Van der Heiden. Tussen januari 2021 en juli 2023 kregen organisaties in Gelderland afgerond 242 miljoen aan Europese Subsidies, blijkt uit cijfers van ERAC.

Verder zijn er heel veel praktische zaken. Zo kun je bij Babberich gemakkelijk de grens over om in Duitsland boodschappen te doen en kun je daar betalen met de zelfde munt als hier. Door Europese regels kun je tegen dezelfde tarieven bellen en internetten in EU-lidstaten. Boodschappen moeten in de Europese Unie aan strenge veiligheidseisen voldoen. De CE-markering geeft aan dat spullen, zoals elektronica of speelgoed veilig zijn.

Politicoloog Peter van der Heiden van de Radboud Universiteit. – Foto: Omroep Gelderland

Ook bijvoorbeeld hoe we in Gelderland met de wolf omgaan wordt in Europa besloten. Zo ging gedeputeerde Harold Zoet van de Provincie Gelderland hiervoor zelf naar Brussel. Van der Heiden: “We merken ook vervelende dingen, namelijk beperkingen. Bijvoorbeeld milieuregels komen uit Europa en daar hebben we soms last van. Dat is goed op de lange termijn waarschijnlijk, maar we hebben er last van.” Zo mogen Nederlandse boeren minder mest uitrijden, sinds de derogatieregeling is afgeschaft. Dat is een uitzonderingsregel waardoor boeren jaren lang meer mest mochten uitrijden. Dat is teruggetrokken door de EU, omdat Nederland niet voldoet aan de eisen voor de waterkwaliteit.

2. Wat zijn verder onderwerpen waarover de verkiezingen gaan?

“Migratie speelt heel erg, al een hele tijd in Nederland. Dat hebben we gezien bij de Tweede Kamerverkiezingen”, stelt Van der Heiden. Migratie raakt ook Gelderland, zoals de komst van asielzoekers in de provincie, internationale studenten in studentensteden als Wageningen en Nijmegen en arbeidsmigranten in bijvoorbeeld het Rivierengebied.

Volgens Van der Heiden zijn ook veiligheid en milieu belangrijke thema’s.

Waar stem je donderdag voor?

De komende dagen stemmen Europeanen voor de leden van het Europees Parlement. In Nederland mogen we op donderdag 6 juni naar de stembus om de 31 Nederlandse leden te kiezen. In het Europees Parlement zitten in totaal 720 volksvertegenwoordigers die stemmen over nieuwe plannen. Ook controleren zij de Europese Commissie, die de plannen moet uitvoeren.

3. De opkomst bij Europese verkiezingen is altijd laag, waarom?

Bij de vorige Europese Parlementsverkiezingen in 2019 was de opkomst in Gelderland afgerond 42 procent. Dat is veel minder dan bijvoorbeeld bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen (78 procent) en de gemeenteraadsverkiezingen (55 procent).

“Mensen voelen zich niet echt Europeaan en dan gaan ze er niet voor stemmen”, verklaart Van der Heiden. “Ze voelen zich Nederlander, ze voelen zich met een beetje geluk Gelderlander. Je ziet bij Provinciale Statenverkiezingen verkiezingen ook altijd een lagere opkomst. Voor een gemeenteraad komen ze nog wel. Het is of dichtbij of een land. Mensen zien het belang niet”, is zijn conclusie.

4. Hebben we de EU wel nodig in Nederland? De Britten doen het ook zonder.

“Kijk hoe het met die Britten gaat. Groot-Brittannië ligt aardig op z’n gat”, vindt Van der Heiden. Hij doelt daarmee onder meer op de stand van zaken van de Britse economie. Handelen met Europese landen is voor de Britten veel duurder en moeilijker, doordat ze geen toegang meer hebben tot de Europese interne markt. “We hebben de EU heel hard nodig. Netto halen we daar heel veel profijt uit. Direct kost het geld, maar als je kijkt wat het opbrengt aan handel, dan levert het ons miljarden op. Nederland is een handelsland. We hebben de Europese Unie echt nodig.”

Hulp nodig? Gebruik het Kieskompas

Weet je nog niet wat je gaat stemmen? Het Kieskompas kan hulp bieden. Vul ‘m hieronder in of gebruik deze link.

Geschreven door Jesper Nijkamp op 2024-06-03T20:13:39+02:00


Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.