WOOLD – Als het aan slowfood chefkokkin Nel Schellekens ligt mogen kinderen appels gaan jatten. Al is alleen om verspilling tegen te gaan en met plezier te leren over voedsel uit de streek. De Winterswijkse organiseerde voor de vierde keer de erfgoeddag ‘Appeltje voor de Dorst’ op haar eigen culinaire landgoed het Keunenhuis in ’t Woold. Kraampjes, voedsel, appels, bloemencorso en Achterhoekse huisdieren vullen de tuin rondom het scholtenhuis.
Riek en haar kleindochter hebben aardappelen, sperzieboontjes en karnemelkse papsaus met spekjes op het menu staan. – Foto: Eveline Zuurbier
Riek Bruil roert in een oranje gietijzeren DRU-pan de karnemelkse papsaus door. “Er zit een gesnipperde ui doorheen,” vertelt ze. In een braadpan ernaast, eveneens oranje, zitten piepers. Een pan met slabonen en een koekenpan met spek en spekkaantjes vullen de andere twee pitten op het fornuis. Het standje op de hoek van het Keunenhuis is eenvoudig: een vierpits gasfornuis op een tafel. Riek draagt een geborduurde schort, en haar kleindochter helpt bij het uitdelen. Ze praat met belangstellenden die nieuwsgierig vragen stellen en van de Achterhoekse maaltijd proeven.
“Ze is helemaal enthousiast over hoe oma thuis kookt als ze op bezoek komt. Dat is heel anders dan wat twintigers tegenwoordig eten, wat ook lekker is,” zegt de man in een zwarte broek met zwart gilet en een pet op, die het gasfornuis uitleent en een paar kisten met aardappelen en uien heeft gebracht om de stand verder aan te kleden.
De Kokvrouwleu houden niet van zure karnemelkse saus
Riek Bruil maakt deel uit van de Wenterse Kokvrouwleu, ontstaan uit Boerengoed, een groep mensen die het werken met oude landbouwwerktuigen als erfgoedstukken voor het streekeigen voedsel onder de aandacht wil houden. “Je zoekt elkaar op. Samen met andere vrouwen proberen we oude gerechten in ere te houden. We laten de eenvoud van de Achterhoekse keuken zien.” Ze gebruikt karnemelk die ze heeft gekocht bij een boerderijwinkel in Aalten. “Deze karnemelkse saus is romiger en smaakt minder zuur; hij heeft zeker niet de smaak van zure melk,” bevestigt Nel Schellekens terwijl ze een stukje gebakken spek in de saus doopt en ervan proeft. “Heerlijk!”
De Molukse keuken maakt deel uit van het Winterswijkse erfgoed
“We presenteren vandaag het Winterswijkse erfgoed op een leuke, festivalachtige manier,” zegt Nel Schellekens. “Jong en oud, we proberen met dit festival dat mensen meer besef krijgen van ons erfgoed. Je kunt proeven, het corso zien, appelrassen laten determineren, en hoe mooi is het dat ook de Molukse gemeenschap met een gerecht een stukje van het Winterswijkse erfgoed laat zien? Zij maken deel uit van onze voedselcultuur,” vertelt Schellekens enthousiast.
Vandaag een stukje wijzer over voedsel
Vier jaar geleden begon Appeltje voor de Dorst met alleen de Achterhoekse SapPers op het erf. In de buurtschappen van Winterswijk staan genoeg fruitbomen, voor, naast en achter de boerderijen. Veel daarvan worden niet eens geplukt. De appels vallen op de grond en rotten weg. Dat is zonde. “Mensen kennen het voedsel niet meer, hoe het groeit of welk stukje vlees op hun bord ligt. Zelfs mensen die met voedsel werken, beschikken vaak over te weinig kennis. Vandaag maken we mensen een stukje wijzer. Je kunt geen keuze maken als je niet weet wat het is,” zegt ze over smaak en koken.
Weten wat je eet in de pipowagen
Voedsel en onze eetcultuur evolueren snel. Producten uit andere eetculturen liggen tegenwoordig gewoon in de supermarkt. De binding met de herkomst en het seizoen waarin iets groeit en rijpt, zijn we kwijtgeraakt. We hebben die kennis niet meer, verhaalt de kokkin.
Nel Schellekens heeft inmiddels een stichting opgericht, ‘Eindeloos Erfgoed’, die de complete organisatie van deze dag op zich heeft genomen. Na dit festival zet de stichting de volgende stap: ‘de Kookketen’. Het idee is om met een keuken in een pipowagen langs scholen te gaan om kinderen te leren over voedsel uit hun eigen omgeving. “Ik geef veel les, en het is geweldig om samen te koken en het gezellig te hebben. En…. de kinderen gaan appels jatten waarmee we ze leren over appels en immaterieel erfgoed. Dat geeft plezier bij het leren over voedsel, de omgeving en het bewaren van ons erfgoed.”
Geschreven door Eveline Zuurbier
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.