LICHTENVOORDE – Dit jaar vallen 4 en 5 mei op zaterdag en zondag. Voor de stichting 4 en 5 mei comité Lichtenvoorde vormde dit de uitgelezen kans het belang van de bevrijding in 1945 én bij alle daaruit verworven vrijheden met groots opgezette ‘Lichten-voor-de-Vrijheid Tour bij zoveel mogelijk mensen van verschillende leeftijden onder de aandacht te brengen. Juist nu er in de samenleving veel spanningen zijn, de Oekraïne-oorlog en Gaza, is dit besef extra van belang. De verhalen uit de Tweede Wereldoorlog vormen voor de verbeelding de sleutel tot wat er komend weekend in Lichtenvoorde allemaal gebeurt. De stichting heeft er heel veel werk voor verricht.
De Lichten-voor-de-Vrijheid Tour doorkruist onder andere Den Diek, waar vier bands van Marianum in wisselende samenstellingen en met solo-acts hun enthousiasme voor deelname aan 5 mei delen met heel Lichtenvoorde. Muziek dient als een taal om vrijheid te voelen. Na een bezoek aan Den Diek kun je naar het monument aan de Dijkstraat wandelen, waar Amnesty International aandacht vraagt voor vrijheid als een actief begrip en opkomt voor mensenrechten in landen waar deze niet gerespecteerd worden. “Stel je voor: je wandelt verder over Het Hof, waar vlaggen van verschillende landen en regio’s wapperen en waar de samengestelde kleuren symbolische betekenissen hebben. Terwijl je daar loopt, hoor je trompetmuziek van een ensemble van verderop, bij de Johanneskerk waar een film over de Tweede Wereldoorlog getoond wordt, geproduceerd door de Nederlandse televisie en beginnend in Lichtenvoorde”, vertelt Theo Leemreize van de organisatie over het programma.
Culturele Samenwerkingen en Activiteiten
Leemreize heeft binnen de organisatie geholpen om diverse cultuurverenigingen, organisaties, kerken, kunstenaars en activiteiten in Lichtenvoorde samen te brengen, allemaal uiting gevend aan het thema vrijheid. In de tuin van Antoniushove wordt theater gespeeld, waar bezoekers een monoloog en drie korte eenakters kunnen zien. Bij het gemeentehuis is een banner uitgerold met de onlangs aangepaste tekst van Artikel 1 van de Grondwet door de Tweede Kamer. In de oude Jorisschool, naast het gemeentehuis, kunnen bezoekers via een virtual reality-bril ervaren wat veteranen meemaken op hun missies in Bosnië, Korea, Rwanda en Afghanistan. “We streven ernaar zoveel mogelijk mensen te bereiken van alle leeftijden. Het is geen jubileumjaar. Gezien de hoeveelheid aan uiteenlopende activiteiten langs de tour zou het al een jubileumjaar kunnen zijn. 5 Mei is heel belangrijk. Hoewel het geen nationale feestdag is en nu op een zondag valt, kunnen we veel mensen interesseren met een gevarieerd programma”, aldus Leemreize.
Het Levend Houden van Oorlogsverhalen
Steeds minder mensen die de oorlog zelf hebben meegemaakt zijn nog in leven. Het zijn vooral negentigers die de verhalen nog kunnen vertellen en doorgeven. Het 4 en 5 mei-comité verzamelt verhalen over het leven in Lichtenvoorde tijdens de Tweede Wereldoorlog. Deze zijn niet alleen belangrijk voor het archief, maar zijn meer dan de moeite waard voor het complete verhaal van Lichtenvoorde. Op de Varkensmarkt zijn videobeelden te zien van oude filmfragmenten die door het 4 en 5 mei-comité zijn verkregen of verzameld. “Er is hier zoveel gebeurd, onvoorstelbaar wat mensen deden om anderen te helpen. Vanuit Achterhoekse bescheidenheid en omdat er onderling weinig over werd gesproken, is er weinig aandacht aan de pilotenlijn besteed. Ontsnapte krijgsgevangenen uit werkkampen, voornamelijk net over de grens, waren veelal Franse en Waalse soldaten die aanklopten voor hulp. Ze werden opgevangen, kregen onderdak, voedsel en kleding en zelfs reisgeld aangeboden, waarna ze verder konden reizen. En omdat het er zoveel waren, werden ze vanuit Lichtenvoorde per fiets naar de Belgische grens gebracht in veiliger gebied. Het verzet in Lichtenvoorde groeide, en ook steeds meer Britse, Amerikaanse en Canadese bemanningsleden van neergeschoten vliegtuigen klopten aan. Onvoorstelbaar, hoe verzetsgroepen van hier feilloos samenwerkten met verzetsgroepen verder in de Achterhoek, Twente en Salland”, zegt Theo Leemreize. De stichting 4 en 5 mei Lichtenvoorde probeert zoveel mogelijk namen, rollen en daden te inventariseren om deze nog nader in kaart te brengen. “Uiteraard hopen we op aanvulling vanuit het publiek.”
Herdenking en Viering van Vrijheid
Op zaterdag 4 mei herdenkt Lichtenvoorde de oorlogsslachtoffers uit hun dorp en staan ze stil bij militairen die gesneuveld zijn bij vredesmissies. Internationale vredesoperaties zijn grotendeels het gevolg van de gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog. De militaire steun aan Oekraïne en de opvang van gevluchte Oekraïners in Achterhoekse gemeenten is daar ook een gevolg van. De oorlog tussen Israël en Hamas benadrukt het belang van het vieren van Bevrijding en vrijheid. Deze verhalen vormen de basis voor het programma dat op zondag 5 mei in Lichtenvoorde zal plaatsvinden. Het begint met het binnenhalen van de estafettelopers met het vrijheidsvuur uit Wageningen, gevolgd door een vrijheidsontbijt op de Markt voor de lopers. Om 13:00 uur start de Lichten-voor-de-Vrijheid Tour.
De route is te vinden op de website van de Stichting 4 en 5 mei Lichtenvoorde.
Geschreven door Eveline Zuurbier op 2024-05-02 17:52:24
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.