WINTERSWIJK – De Achterhoekse gemeenten hebben gezamenlijke afspraken gemaakt om nog dit jaar 875 asielzoekers op te vangen. Voor 2025 is het doel om 511 tot 2.100 asielzoekers te huisvesten, en in 2026 willen ze langdurige opvang regelen in plaats van de gebruikelijke belofte aan de buurt dat het voor maximaal een jaar zal zijn. Daarnaast zien de gemeenten in de Achterhoek de nieuwkomers als een welkome bijdrage aan de lokale economie en arbeidsmarkt, gezien het tekort aan arbeidskrachten in de regio.
Vluchtelingen- en asielopvang in Gelderse gemeenten. – Foto: 1Achterhoek
Er wordt daarom voorzichtig onderhandeld over het instellen van een experimenteerregio waarin de bewoners van de nieuwe asielzoekerscentra (AZC’s) overdag kunnen werken. Momenteel mogen asielzoekers pas werken als hun aanvraag minimaal zes maanden in behandeling is en de werkgever een tewerkstellingsvergunning heeft. “Het probleem is dat asielzoekers, in tegenstelling tot Oekraïense vluchtelingen, nog niet mogen werken,” aldus de Winterswijkse burgemeester Joris Bengevoord, die zich in de regio bezighoudt met het vluchtelingenvraagstuk.
Overschot aan vacatures
Winterswijk heeft al twintig jaar een AZC. “In Winterswijk, waar nu een deel van zorghuis De Vredense Hof is ingericht als AZC, is het overdag leeg,” vertelt Bengevoord. “Bij de komst van Syrische en Oekraïense ontheemden herinner ik me nog dat werkgevers bij het AZC met vacatures stonden te zwaaien. Door te kijken welke mensen we naar de Achterhoek halen, kunnen vraag en aanbod beter op elkaar worden afgestemd. Dan kunnen mensen vanuit de opvang al onderwijs krijgen, om uiteindelijk hier aan de slag te gaan.”
“Onze regio heeft oog voor vluchtelingen en wil hen fatsoenlijk huisvesten in duurzame opvanglocaties. Hoe mooi zou het zijn als wij behalve een goed voorbeeld ook een mooie experimenteerregio van Nederland kunnen worden, met asielzoekers die overdag werken?”
Twee grote AZC's en de rest middelgroot en klein
De Achterhoek legt de lat hoog. Eenmaal een locatie gevonden, zullen de ruimtelijke procedures moeten worden gevolgd. “We gaan er met elkaar de schouders onder zetten in de Achterhoek.” Na Winterswijk komt er een tweede, grotere AZC in de gemeente Oude IJsselstreek, voor ongeveer 500 asielzoekers. Wanneer de huisvesting in een woonwijk plaatsvindt, zonder slagbomen, oogt het vriendelijker en is de sfeer beter. Het draagvlak in Winterswijk is goed, deelt Bengevoord uit eigen ervaring. “De rest verdelen we over middelgrote en kleinere locaties. Het is spannend om de opvang binnen de tijd te realiseren. Er komt veel op ons af als het gaat om voorzieningen regelen, zoals onderwijs en een huisarts.”
Spreidingswet intrekken?
De nieuwe regering wil de veelbesproken Spreidingswet van oud-staatssecretaris Eric van der Burg intrekken. Gemeenten waren hier voorstander van, maar als de wet wordt ingetrokken, gaan gemeenten er mogelijk niet meer voor. “Het betekent niet dat het aantal mensen minder wordt. De Spreidingswet is er nog gewoon, en het moet eerst door de Eerste Kamer voordat het ingetrokken kan worden.”
Opvang voor de langere duur
Bengevoord vervolgt: “Er zijn in Nederland te weinig opvangplekken voor vluchtelingen. Daardoor worden mensen vaak kortdurend opgevangen op plekken die niet geschikt zijn voor langdurige opvang. We vinden dat de opvang van vluchtelingen niet aan enkele gemeenten moet worden overgelaten, maar dat alle gemeenten hun deel moeten doen. De Achterhoek wil solidariteit tonen.” Elke Achterhoekse gemeente heeft een eigen opdracht en gaat over de eigen plannen. “Ik ben blij dat we solidariteit naar elkaar hebben uitgesproken.”
De inzet voor huisvesting gaat hoofdzakelijk over asielzoekers en statushouders. De Achterhoekse gemeenten gaan ook door met het opvangen van Oekraïense ontheemden. In 2025 moeten er in de regio bijna 2.400 opvangplekken zijn voor deze doelgroep. De Achterhoek kijkt naar creatieve oplossingen, zoals het splitsen van woningen.
Geschreven door Eveline Zuurbier
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.