HENGELO / AALTEN – Journalist Dolf Ruesink schreef een boek over 50 jaar Normaal gezien door de ogen van hun ‘anhangers’, de fans, ‘Feesten als Wilde Beesten’. Het boek staat vol verhalen en anekdotes over de gebouwde cultuur rond de band en dat is veel meer dan bier gooien en ‘zoepen’. Vanavond werd het boek gepresenteerd in een speciaal televisieprogramma van RTV-Oost in samenwerking met Omroep Gelderland. “Vanavond roepen we uit dat na kniepertjes bakken, carbid schieten, vendel zwaaien en koningsliederen zingen ook 50 jaar høken immaterieel cultureel erfgoed is”, zei de schrijver met de vuist omhoog terwijl hij de eerste boeken overhandigde aan de Normaal-leden.
Auteur Dolf Ruesink temidden van Normaal-bandleden – Foto: Eveline Zuurbier
Bennie Jolink moest verstek laten gaan: “Hij moest werken, dat gaat bij Normaal ook gewoon door,” aldus de presentatoren. Maar in de setting van Old Ni-js met Willem Terhorst, Ferdi Joly, Jan Kolkman en Paul Kemper was de Normaal-sfeer toch helemaal terug in de tv-studio. Voor zijn boek over 50 jaar Normaal had Ruesink zich gefocust op de aanhangers. “Wie zijn de mensen die feestend in weilanden staan tijdens de legendarische openluchtconcerten in Lochem op Hemelvaart? Wat is høken precies, wanneer zij zich zo uitbundig gedragen in kolkende feesttenten?”
“En wie en wat is Normaal?” vroeg presentator Rob Kleijs aan Ferdi Joly. “Vier jongens die het anders wilden doen dan wat er op dat moment was. We traden niet op in gelikte kleding; we gingen het podium op in een outfit van een ‘boerenlul’. Je herkent het wel: jonge vrijgezellen die wekelijks in het café zitten, ‘door hun ouders waren vergeten’.”
“Voordat Normaal de eerste LP Oerend Hard uitbracht, hadden we al succes. Het gebeurde al, terwijl de plaat nog niet in de winkels lag. De ‘anhangers’ waren er al, en het werden er alleen maar meer.”
Willem Terhorst: “Akoestische spullen, dat is liefhebberij van ons, en mooier dan dat harde van elektrische gitaren.” Hij vertelt dat hij zich in het begin nog niet capabel vond om muziek te schrijven, maar wel de teksten. De teksten zijn autobiografisch geïnspireerd.
Met ‘veldtochten’ toert Normaal door het hele land. Bier drinken is ‘zoepen’, ‘boek- ofwel buikschuiven’, stro gooien en touwtje springen met aan elkaar geknoopte shirtjes zijn gewoontes die bij elk optreden van Normaal horen. Normaal zet het platteland op de kaart. En er gebeurt nog meer: meer lef, de taal – het Nedersaksisch mag er zijn – en heel veel nieuwe Achterhoekers hadden niet bestaan als Normaal er niet was geweest.
Verovering van heel Nederland
In het boek zit een topografische kaart van de optredens van Normaal per provincie. “Je zou eigenlijk kunnen zeggen dat de drie grote gebieden van de Nedersaksische taal – Gelderland, Overijssel en Drenthe – samen de helft van alle optredens in Nederland vormen.”
En verder in Brabant en ook in Paradiso in Amsterdam. “Al treedt de band meestal op in de dorpen. Daar brachten zij feest en hadden mensen schik. In Amsterdam was de sfeer rond de band Normaal cult,” zegt Ruesink. “Maar in de dorpen was de echte verbondenheid. Overal in het land zijn høkers.”
Ruesink, als studiegenoot van wijlen drummer Jan Manschot, volgt de band al vanaf het begin. “Normaal heeft ervoor gezorgd dat het platteland een schop onder de kont kreeg,” beaamt Ruesink, een van de geïnterviewde ‘anhangers’ in het boek die verwoed bijna alle concertposters van Normaal verzamelt. “Toen zij begonnen met een ‘Normaal-leven’ werd ik journalist. En ik wist vanaf het begin: wat zij deden, was anders.” Ruesink laat in zijn boek Feesten als Wilde Beesten met tal van verhalen over de belevenissen van fans zien hoe de cultuur in de loop der jaren is ontstaan. Zo maakte Mariëlle Klein Brinke uit Vorden in haar kindertijd kennis met de band, te beginnen bij het Blagenrockconcert. Daar werd niet met bier gegooid, maar met ranja die uit een cementwagen kwam.
Aanvraag ingediend voor cultureel erfgoed
Uit Normaal zijn meerdere bands voortgekomen, zoals Jovink & de Voederbietels en de Heino’s, en Normaal was een inspiratiebron voor Bökkers en het festival Zwarte Cross. Er komen steeds meer dialectbands in Nederland bij. Ruesink concludeert in zijn boek dat høken cultureel erfgoed is en heeft hiervoor een aanvraag ingediend. Bij de uitreiking van de eerste vijf boeken roept hij: “50 jaar høken is cultureel erfgoed!” Na afloop van de tv-uitzending zegt hij: “Deze aanvraag is in behandeling. De mensen die daarover beslissen, zijn bij mij thuis geweest.”
Geschreven door Eveline Zuurbier
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.