WINTERSWIJK HUPPEL – Er heerst donderdagmiddag vooral trots wanneer bij de druk op de knop het grootste zonnepark van Gelderland aan de Masterveldweg in Huppel (Winterswijk) officieel in werking wordt gezet. Het park voldoet aan de drie voornaamste wensen van Winterswijk: landschappelijke inpassing in het Nationaal Landschap, betrokkenheid van de buurtschap Huppel, en het gebruik van lokale bedrijven door Statkraft bij de aanleg en het beheer. Maar bovenal draagt het 61 hectare grote zonneveld bij aan de doelstelling van de gemeente Winterswijk: geen windmolens, maar in plaats daarvan zonnepanelen op daken en op het land om te kunnen voldoen aan de gestelde opdracht.
Het is tropisch warm. De zon schijnt op de panelen. Je hoort de dichtstbijzijnde omvormers en de transformators hun werk doen. Ze zetten de zonnestralen om in elektrische energie, geschikt om 20.000 huishoudens te voorzien van hernieuwbare energie. Er liggen 110.460 zonnepanelen in frames waarin 650 kilometer aan staal is verwerkt en waarvoor 1200 kilometer kabel nodig was. “Dit hebben mensen allemaal uitgerold”, wordt er gezegd tijdens de presentatie door Statkraft. Wethouder Gosse Visser voegt hier nog aan toe over de prestatie van het zonnepark: “Hiermee wordt 80 procent van de opwek voor Winterswijk gerealiseerd. Bovendien vormt deze hoeveelheid grootschalige opwek een belangrijk aandeel voor de afspraken die we gezamenlijk hebben gemaakt voor de RES.”
RES staat voor Regionale Energie Strategie, waarbij de Achterhoek gezamenlijk bepaalt hoe zij 35 Terawattuur aan grootschalige energieopwekking realiseert voor 2050 om dat jaar energieneutraal te zijn en de CO2-uitstoot met 50 procent te verminderen.
Gastvrijheid behouden
Jaren geleden maakte Winterswijk met haar inwoners de bewuste keuze om geen grote windturbines in het Nationaal Landschap te plaatsen, omdat deze niet passen in het schilderachtige kleinschalige landschap dat het karakter van het dorp en de buurtschappen typeert. Om toch te kunnen voldoen aan de doelstellingen koos Winterswijk voor zonnevelden en ruilde de overcapaciteit uit met buurgemeenten waar windmolens wel passend zijn. Er kwam een strikt beleidsplan met eisen voor de ontwikkeling van zonneparken in de gemeente. Dat agrarische gronden zijn omgezet in een zonneakker met een dergelijk groot oppervlak, komt doordat deze zijn ingepast in de bestaande omgeving met oorspronkelijke houtsingels en bosjes, verklaart Statkraft. “Hoe groter het zonnepark, des te gemakkelijker de inpassing in het landschap.”
De aanleg kende tegenslagen, aldus Peter van den Groenendaal van Statkraft over het proces. Corona zat het participatieproces in de weg en er was een rechtszaak. “Om dit bouwwerk te kunnen realiseren heb je geld, grond en mensen nodig. Doorzettingsvermogen, geloof en gastvrijheid behouden ten opzichte van de grondeigenaren en de directe omgeving”, noemde Van den Groenendaal als andere vereisten om de bouw van een groot zonneveld te kunnen voltooien. Zo is er ook duurzaam geïnvesteerd in het landschap, de lokale bewoners en de biodiversiteit.
Toename van biodiversiteit
Zo zijn er 30 zonnepanelen gedoneerd aan de Emmaschool in het nabijgelegen Henxel en hebben lokale investeerders in zonnepanelen korting gekregen. Binnenkort worden obligaties uitgegeven die deelnemers uit de directe omgeving een hoger rendement gaan bieden dan kopers die verder weg wonen. In samenwerking met de Wageningen Universiteit en Onderzoek let Statkraft op de biodiversiteit. Volgens Barry Smit van het energiebedrijf is de biodiversiteit zelfs toegenomen sinds de nulmeting. “Er ontstaat andere vegetatie onder de zonne-energie-installaties op het land. Er zitten meer wormen in de grond dan toen het agrarisch in gebruik was. En dat trekt dassen aan die nabij het zonneveld hun burcht hebben.” Bij de aanleg én het ontwerp is rekening gehouden met de dassenpopulatie. “We zijn later met de bouw gestart zodat de dassen hun jongen konden grootbrengen. En we hebben het dassenpaar met hun jongen waargenomen onder de panelen, zoekend naar wormen en insectenlarven. De das haalt hier zijn voedsel. Er lopen regelmatig reeën en hazen door het veld.”
Uitbreiding van het schakelstation en containerbatterijen
Het zonneveld aan de Masterveldweg kan nog niet optimaal energie leveren en afleveren. Bij zonnepieken schakelen zonnepanelen automatisch uit. Het wachten is op de uitbreiding van een schakelstation in Winterswijk, waarvoor een acht kilometer lange kabel in de grond ligt. Op het zonneveld is ook een open plek. Deze is voor de nabije toekomst vrijgehouden voor de plaatsing van containerbatterijen waarin op piekdagen, zoals op deze warme dag, energie kan worden opgeslagen.
Geschreven door Eveline Zuurbier op 2024-06-28T14:06:59+02:00
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.