–
LICHTENVOORDE – De Lichtenvoordse kunstenaar Jan Kruip is gefascineerd door de Lichtenvoordse kei met leeuw. Die ‘Elfstenen Tocht’ gaat er van komen, verzekert hij. Maar nu eerst heeft hij dit symbool van Lichtenvoorde een tinnen beeldje vervaardigd van 8 centimeter groot. De kei met leeuw is ook in een zilverkleurige sleutelhanger en als munt uitgebracht. Het eerste exemplaar van het beeldje is afgelopen week aan burgemeester Bronsvoort overhandigd.
“Ik heb niks ontworpen”, zegt Jan Kruip vriendelijk, “Maar ik kreeg de kans om van de kei een scan te maken en dan kun je er wat mee.” Het tinnen beeldje en de sleutelhanger zijn in exacte kopieën van de kei met leeuw op Markt. Elk deukje en elk hobbeltje dat de vorm van de kei tekent, zie je terug in het beeldje. “Door de scan kreeg ik het digitale bestand in handen, van waaruit ik een mal kon maken. Met Hugo Jansen van bakkerij Oude Wesselink zijn we bezig de munten ook in chocolade op de markt te brengen. De proefjes waren nog onduidelijk. Het is lastig om de chocolademunt dubbelzijdig het Lichtenvoordse symbool af te beelden”, legt Jan uit.
Jan Kruip heeft als echte geboren en getogen Lichtenvoordenaar iets met de zwerfkei. Zodra je Jan Kruip aanspreekt over de kei, komen de verhalen los uit het verleden en ontstaan er nieuwe waar je bijstaat. Waarschijnlijk is dit de reden waarom de kei met de leeuw hem zo fascineert. Zo was hij plusminus tien jaar geleden bezig met de kei in purschuim na te maken. “Ik stond op de Markt om de pur in vorm te snijden toen toevallig een journalist van De Gelderlander voorbij kwam. Hij vroeg me wat ik met de namaakkei voor had. Ik had zelf nog geen goed beeld daarvan, maar riep ‘voor de Elfstenentocht. En dan wordt het iets wat al bestaat, maar moet het nog gemaakt worden”, legt Jan met een vrolijke lach uit. “Met pur kon ik natuurlijk niks. Er komt gas vrij, het verandert en is veel te zwaar. De massieve pur dat iets op de kei leek, heb ik aan een corsogroep gegeven. Die kon er nog iets van snijden.”
De grote zwerfkei met de leeuw erop uit het wapen van Lichtenvoorde, staat symbool voor het doorzettingsvermogen van de Lichtenvoordse bevolking. Volgend jaar is het 150 jaar geleden dat de enorme kei na een weddenschap vanuit het Vragenderveld naar Lichtenvoorde is gesleept door 99 schoenmakers. Dit gebeurde in 1874 voor de aanstaande festiviteiten van het 25-jarige regeringsjubileum van koning Willem III.
De kei met de leeuw kent sindsdien meerdere verhalen. Zo hebben Grollenaren meerdere pogingen gedaan het symbool voort te ‘slöppen (slepen) naar hun veste.
Jans vader was betrokken bij de kidnapping van het Grolse kanon als represaille op de gestolen vogel voor het koningsschieten in 1957. In 1996 werd de 2000 kilogram wegende leeuw door 6 Grolse leeuwentemmers ontvoerd. Toenmalig burgemeester Van Rijckevorsel en de brandweer kwamen eraan te pas om de leeuw met loeiende sirenes uit het gevang van Grolle terug te halen.
En bij de opening van het vernieuwde Lichtenvoordse centrum werd het symbool van Groenlo, het kanon, als trofee opgehaald. De Lichtenvoordse bevolking was in dat jaar, 2012 op haar hoede toen het marktplein vernieuwd werd en de kei met de leeuw tijdelijk bij de gemeentewerf wordt opgeslagen. Voor Jan was dat de kans om met de steen aan de slag te gaan. Met hulp van vrienden lukt het hem een polyester replica te maken. “Die leek echt. Die steen is op diverse plekken in de Achterhoek geweest. We wisten dat Groenlo die kei ook graag wilde hebben. In de nachtelijke uren hebben wij de kei toen voor ze in de gracht gelegd”, verhaalt Jan. Wanneer drie maanden later carnaval aanbreekt, halen de Knunnekes de steen uit de gracht en duikt deze op in City Lido. De president van de carnavalsvereniging last een tribunaal in. Vervolgens veroordelen ze Jan met twee vrienden tot de hoofdact in de daarop volgende Grolse carnavalsoptocht.
Souvenir of cadeautje
“De kei met de leeuw vormt het karakter van Lichtenvoorde. Wanneer je het beeldje of de sleutel koopt is dit een aandenken aan de fijne sfeer in het centrum. Het souvenir herinnert aan het bloemencorso, de sfeer van de Zwarte Cross waar je was, aan belangrijke Lichtenvoordse figuren. Hoe de Lichtenvoordenaar is? Die is keihard voor de Grolsen, maar poeslief voor de rest”, zegt Jan met een gulle lach. Vervolgens zegt Jan: het is een mooi souvenir en verkrijgbaar bij Meneer Kees en bij de VVV als aandenken aan Lichtenvoorde.”
Geschreven door Eveline Zuurbier op 2023-08-29 16:06:59
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.