–
WINTERSWIJK – De Nationale Ombudsman, Reinier van Zutphen krijgt veel vragen over armoede, energietoeslagen en vragen van mensen die graag aan het werk willen, maar dat moeilijk kunnen door regels en krom beleid. Hij kwam dinsdag de hele dag naar Winterswijk. Hij sprak met zowel de mensen in de winkelstraten als met vertegenwoordigers van Platform Armoedevrij Winterswijk en van MiniManna, de sociale hulpwinkel. Van Zutphen wilde met mensen praten om te zien hoe het gaat in Winterswijk. Hij zei zich te willen richten op armoede in de regio. “Daar ligt mijn ambitie.”
Het bezoek aan Winterswijk maakte onderdeel uit van een bezoektoer langs provincies. Gelderland was als laatste aan de beurt.
In de kringloopwinkel van MiniManna praatte hij met Helma de Graaff en Jan Knuivers van het Platform Armoedevrij en met Steven Kroon van MiniManna over de energiearmoede. De coronacrisis is voor veel mensen nog niet voorbij en de volgende crisis dient zich alweer aan. De vraag is of mensen daar nog uit kunnen komen. Reinier van Zutphen: “Wie eenmaal voor lange tijd in armoede vervalt, wordt kwetsbaar voor andere problemen zoals leerachterstand en gebrek aan bijscholing, werk of een woning.” Hij benoemde ook de kloof tussen de stad en de regio en welke gevolgen langdurige armoede voor een regio kan hebben.
Hij wees naar de textielindustrie. De economie floreerde in jaren ’60-70 in het grensgebied tussen Winterswijk en Enschede. Toen de textielindustrie verdween zaten mensen zonder werk en kwamen zij niet meer aan het werk. Armoede ging over op de volgende generatie en die erna Dit lijkt op de huidige problematiek in de steden. In Winterswijk komen daar praktische zaken van de regio nog bij, zoals het verdwijnen van de laatste bushalte, de huisarts, de apotheek omdat ze geen businesscase meer hebben, én de spoedpost waardoor het voortbestaan van het ziekenhuis verder onder druk komt te staan. Voorzieningen waarmee je vooruit kan komen en waaraan mensen gehecht zijn verdwijnen. De kloof tussen stad en platteland vergroot, liet Van Zutphen blijken. Crisissen hebben een enorme doorwerking op mensen. Corona is nog niet voorbij of de volgende crisis, de energiecrisis, is er alweer. Onduidelijkheid en dat overheden op elkaar wachten om met maatregelen te komen geven eerder minder dan meer vertrouwen. Met nog de winter in aantocht veroorzaken de hoge energieprijzen en de betaalbaarheid veel onrust onder mensen.
“Ik wil over die grote dingen nadenken, maar de doorbraak kom uit de kleine problemen en hoe wij iemand kunnen helpen.”
De toeslagenaffaire en hoe in Den Haag over het landelijke gebied wordt gedacht, hebben wantrouwen en angst gezaaid onder de mensen die financiële hulp willen vragen. “Ik wil over die grote dingen nadenken, maar de doorbraak komt uit de kleine problemen en hoe wij iemand kunnen helpen.” Daarom was Van Zutphen bij MiniManna om met hulpverleners in de armoedebestrijding te bespreken. Het gesprek ging over waar zij vastlopen in de hulpverlening en hoe hij als nationale ombudsman hulpverleners en de mensen die het aangaat de goede kant op kan helpen. Bij MiniManna kwam hij onder meer daarvoor kennis ophalen. “De energiearmoede is een moeilijke situaties, maar doordat het er is, gebeuren er ook ongelofelijke mooie dingen waar je op door kan verwijzen.”
Procedures waarin mensen vastlopen
Platform Armoedevrij Winterswijk waardeert wat de gemeente Winterswijk doet om de armoede in de te bestrijden en in wat ze doet om te voorkomen dat mensen niet in grote financiële problemen door de torenhoge energieprijzen. “Er zijn zoveel regelingen, bereik die maar eens zonder professionele schakels”, vertellen Helma de Graaf en Jan Knuivers. “Mensen die te maken hebben met de toeslagenaffaire kloppen niet meer aan bij een gemeente.” Steven Kroon beaamt: “Leg maar eens uit aan statushouders of mensen die laaggeletterd zijn, hoe regelingen in elkaar zitten.”
Reinier Van Zutphen vindt dat het beleid van de overheid ingewikkelder is geworden door allerlei procedures. Daarin lopen mensen vast. “Er zit een raar mechanisme in om de bijstand terug te betalen als je wat van waarde krijgt. Dat maakt mensen bang om de stap naar de arbeidsmarkt te maken. Als statushouders wat willen beginnen en zich inschrijven bij de Kamer van Koophandel om een leven op te zetten, raken ze direct de uitkering kwijt. Bij de omgeving wekt dat frustratie in de hand omdat het lijkt alsof zij niet willen werken en profiteren van de samenleving.”
Ook zitten er grote verschillen in de regelgeving bij gemeenten. “De ene gemeente rekent voor de energietoeslag met 110 of 120 procent van de bijstandsnorm en de ander weer met 130 procent. Ik heb ook 150 procent gehoord.” De verschillen leiden tot verwarring welke moeilijk uit teleggen zijn.
Maatwerk leveren blijkt ook geen oplossing te zijn voor taai beleid volgens van Zutphen. Hij noemt de Stadsbank in Oost-Nederland die hij onder de loep nam. De bank, die helpt bij schuldhulpverlening had de dienstverlening niet op orde. De aanbevelingen van de ombudsman brengt de Stadsbank nu in praktijk.
Achterstand
“Er zijn dingen die we als Platform Armoedevrij Winterswijk willen veranderen. Het samenwerken tussen professionele organisaties maakt het ons lastig om iets voor de mensen te doen.” Knuivers noemt het voorbeeld van bijles organiseren voor kinderen uit de gezinnen die moeilijk kunnen rondkomen. Het platform had gepensioneerde docenten geregeld om de opgelopen achterstand tijdens corona in te lopen. “In de naschoolse opvang gelden ineens GGD-normen die heel anders zijn dan normen voor onderwijs geven. Die maatregelen vragen te veel van een school en dus krijgen deze kinderen geen bijles.”
Van Zutphen zal later in de middag praten met de GGD in de regio. Hij zei het probleem daar onder de aandacht te zullen brengen.
Geschreven door Eveline Zuurbier op 2022-10-12 20:50:33
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.