SILVOLDE – “Wat krijgen we nou?”, denkt Sjanie van Wees als ze voor het eerst onder de douche staat in haar nieuwe huis. Haar doucheputje slurpt en pruttelt er wat af, maar dat klinkt erger dan dat het is. “Het water wordt gezuiverd, zodat we het nog een keer kunnen gebruiken”, vertelt ze in haar badkamer.
In Gelderland moeten de komende jaren 100.000 nieuwe woningen worden gebouwd. Maar volgens Vitens is het geen uitgemaakte zaak dat er bij al die nieuwe bewoners water uit de kraan komt. “Er moet nog heel veel gebeuren”, zegt het drinkwaterbedrijf. Een watervriendelijk huis als dat van Sjanie, waar water wordt hergebruikt, zou wel eens de toekomst kunnen zijn.
Meer vraag dan aanbod
Vitens is verplicht om voor genoeg drinkwater te zorgen. Maar de grens van wat zij – binnen de vergunningen – kan leveren, is bereikt. “Dag in, dag uit verbruiken we 92 procent van onze capaciteit. We hebben dus acht procent marge”, zegt Beerd Volkers. In een droge zomer kan het waterverbruik met tien procent stijgen. “Dan komen we echt knel te zitten.”
Hierdoor is het afsluiten van een contract voor drinkwater voor bedrijven niet meer vanzelfsprekend. “We hebben al serieus grote aansluitingen geweigerd”, zegt Volkers. Het gaat dan bijvoorbeeld om bedrijven die water gebruiken voor productieprocessen. “Of een wasstraat.”
We verbruiken de laatste jaren meer drinkwater door langere zomers. We zijn ook met meer mensen en we wonen vaker alleen in een huis. Ook de economie groeit, en dat betekent ook het watergebruik.
Innovaties
Vitens hamert al jaren op het besparen van water. Nu gebruiken we per persoon gemiddeld dertien emmers per dag (129 liter). Korter douchen of de kleine knop gebruiken met doorspoelen, kan al helpen. Maar aan de Heuvelstraat in Silvolde gaan ze een stap verder.
Door een samenwerking van diverse partijen zijn hier zestien ‘watervriendelijke’ huizen verrezen. “Wij proberen met bewoners samen 70 procent van het water dat je dagelijks gebruikt te besparen”, zegt Barend Wassink van wooncorporatie Wonion.
Water dat wordt gebruikt bij de wasbak of de douche, wordt hergebruikt. “Met een Hydroloop wordt het gezuiverd en daarna gebruikt voor het doorspoelen en de wasmachine.” Sjanie en haar man Alex zijn enthousiast. “Je hoort dat ding af en toe zuiveren, maar verder merk je er niks van. En het water in de WC is gewoon helder, je zou het haast kunnen drinken!”
Geen regels voor nieuwbouw
In Nederland is het nog niet verplicht om waterbesparende maatregelen te nemen bij het bouwen van een huis. “In België bijvoorbeeld wel. Daar ben je verplicht om als je een nieuw huis bouwt, een tank in je tuin te bouwen waar regenwater in wordt opgevangen”, zegt Wassink.
Toch hebben Waterschap Rijn en IJssel, Vitens, de gemeente Oude IJsselstreek, Semilla Sanitation en de wooncorporatie de handen ineengeslagen om te kijken hoe er in de regio watervriendelijk gebouwd kan worden.
“We moeten zorgen dat we de aarde leefbaar houden én water kost ook geld, dus hoe minder je verbruikt, hoe minder onze huurders betalen.” Toch is het niet zo dat Wonion nu alle huizen met al deze technische snufjes gaat uitrusten. “Het is nog heel erg duur, maar je moet ergens beginnen en we laten hier zien dat het kan.”
Vier tot twintig jaar
Ondertussen wil Vitens meer water oppompen, om aan de vraag te voldoen. Iets wat ook effect heeft op de natuur. “Daarom moeten we eerst goed overleggen met het waterschap, natuurorganisaties, omwonenden, agrariërs en tot slot de provincie, die uiteindelijk over de vergunning gaat.” Dit proces kan zomaar vier tot twintig jaar duren.
Moeten mensen die binnenkort naar een nieuwbouwhuis verhuizen, dan ongerust worden? “Nee, want we hebben een leveringsplicht, maar het wordt uitermate spannend”, aldus Volkers.
Op korte termijn wil Vitens op bestaande locaties meer water gaan oppompen. “Omdat we daar het snelst de vergunningen kunnen laten groeien.” Ondertussen wordt ook onderzoek gedaan naar het drinken van water uit de IJssel en de Waal. “Maar dat duurt acht tot twintig jaar.”
Zo’n investering kost veel tijd. Daarom is de kans groot dat we met z’n allen meer gaan betalen voor ons drinkwater. “Om te investeren in nieuwe voorzieningen hebben we meer financiële ruimte nodig.”
‘Knellende problemen voor drinkwater in de Achterhoek’
Geschreven door Madelien Jansen op 2024-06-03T19:43:33+02:00
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.