REKKEN – De psychiatrische en verslavingszorg horen al ruim een eeuw bij het Achterhoekse dorp Rekken. Als je door het Achterhoekse dorp rijdt dan kun je niet om de instellingen heen en daarom is het volgens oud-medewerkers tijd voor een museum. In het oude zwembad van voormalig TBS-kliniek Oldenkotte is de afgelopen maanden hard gewerkt om het museum vorm te geven. Vanaf vandaag kan er een ‘duik in de historie van de Rekkense klinieken genomen worden’.
“Een half jaar geleden was dit nog een donkere, bedompte ruimte”, vertelt Henk Sieben die jarenlang in de Rekkense klinieken heeft gewerkt. “Ondernemers en mensen uit het dorp en medewerkers van Tactus hebben er samen voor gezorgd dat we nu eindelijk de geschiedenis van de instellingen kunnen vertellen.”
Van heidevelden naar kliniek
Het is dit jaar tien jaar geleden dat TBS-kliniek Oldenkotte in Rekken de deuren moest sluiten. Inmiddels is het gebouw opgeknapt, ‘opengesteld’ en zit verslavingszorg Tactus in het pand. De beveiligingspoort is er nog steeds, maar de deuren staan inmiddels wagenwijd open. Het is best gek als je een terrein oploopt waar je jarenlang niet zomaar naar binnen kon.
Het is de meest recente geschiedenis. Het ontstaan van de Rekkense klinieken gaat meer dan een eeuw terug in de tijd. Begin negentiende eeuw bestaat Rekken uit een kleine kern met daaromheen heidevelden. Die heidevelden worden ontgonnen en langzaamaan ontwikkelt het Achterhoekse dorp zich. In de volksmond wordt er vaak gezegd: De gekken van Rekken. Maar de geschiedenis is volgens oud-medewerkers veel meer dan dat.
Verhalen van oud-medewerkers
En dat is te zien in de tentoonstellingsruimte in oude zwembad van de voormalige TBS-kliniek. Het zwembad heeft nog steeds de vorm van een binnenzwembad zoals we dat allemaal wel kennen, maar dan zonder water en zonder de chloorlucht. Er is inmiddels een uitgebreide collectie in de ruimte gezet. Er staan boekenkasten vol met herinneringen: jaarverslagen, foto’s, boeken over de zorg. “Een groot deel van deze boeken komt van mijn eigen zolder”, zegt Henny van Doorn. Ruim vijftig jaar heeft hij in verschillende instellingen in Rekken gewerkt.
Op de begane grond, dus daar waar je vroeger het water weer uit gaat, zie je de welbekende geribbelde tegens. De muren zijn nog beplakt met oude zwembadtegels en tegen die muren zie je twee tijdlijnen. “De groene tijdlijn met foto’s en teksten vertelt het verhaal van de instellingen in Rekken”, legt Sieben uit. “In het paarse deel zie je de geschiedenis van Tactus.”
Verslagen, boeken en foto’s zijn leuk, maar de verhalen van Henny en Henk maken de geschiedenis pas echt levend. Ze kunnen honderduit vertellen over wat ze allemaal hebben meegemaakt. Straks geven ze ook rondleidingen. “Wij kunnen zoveel vertellen over de historie”, vult Henk Sieben aan. De mannen zijn allebei met pensioen, maar willen graag de geschiedenis van het dorp vertellen. “Wij vinden het belangrijk dat de geschiedenis levend blijft”, zegt Sieben. “We willen mensen die het museum bezoeken laten ervaren wat hier in dit kleine dorp allemaal gebeurd is de afgelopen jaren. Daarnaast willen we ook laten zien hoe de zorg door de jaren heen veranderd is.”
De afgelopen dagen zijn Henk en Henny druk bezig geweest om de laatste puntjes op de i te zetten en Omroep Gelderland was daarbij.
Cadeau van cliënten
Geschiedenis, heden en toekomst komen in het museum samen. Zwembadmuseum Oldenkotte moet niet alleen een plek zijn waar de geschiedenis bewaard blijft. “We willen ook dat dit een plek wordt waar nieuwe ideeën voor de zorg uitgebroed worden”, zegt Sieben. In het museum moeten lezingen en bijeenkomsten georganiseerd worden.
Cliënten die bij Tactus behandeld worden hebben de afgelopen maanden hard gewerkt aan een houten lamp die in het midden van de ruimte pronkt. Woorden als ‘samen’, ‘herstel’ en ’talent’ geven weer hoe de behandeling bij Tactus is. Cliënt Maikel heeft zijn woorden in een gedicht opgeschreven met de titel ‘Zonder duister geen licht’ en leest die voor tijdens de officiële opening: “Leven in herstel, licht aan willen doen en snel weg uit deze koude cel. Ik wil het nu, jij vast ook. Velen proberen de snelweg. Want hoe je het ook went of keert, herstel lijkt soms op een hel zeg.”
Na deze woorden is het museum echt geopend. Vanaf komende maand is het geopend voor publiek. Meer informatie is te lezen op hun website.
Oude tbs-kliniek Oldenkotte wordt een lichte plek voor een nieuwe start
Geschreven door Melanie Lokate op 2024-04-30 21:12:15
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.