GAANDEREN – Boh Foi Toch, de iconische dialectband uit de Achterhoek, zet al 35 jaar de tent in vuur en vlam. Zanger, accordeonist en onvervalste Dinxperloër Hans Keuper (80) staat nog altijd met glansvolle grijns op het podium. Zijn geheim? ‘Medemenselijkheid’. Toch wordt dat minder, ziet hij. “Soms groet ik weleens iemand die kijkt alsof-ie de pieren in de grond heurt hoesten.”
‘Uit volle borst en borsten zingt iedereen mee.’ – Foto: Omroep Gelderland
Boh Foi Toch staat dit jubileumjaar weer op de planken. Of zoals Keuper het zelf zegt, zoals altijd plat in het Nedersaksisch: de band ‘Löp deur‘. “Ik ben gezond en het gaat hartstikke goed, zolang je schik hebt. En da hek. Gaan we gewoon deur.”
Na 35 jaar zingen vier generaties luidkeels mee. Verstaan de jongeren van nu jullie nog?
“Dat vraag ik me ook weleens af. Ik moet er wel om lachen. De meest bekende liederen – denk aan: Beernd van Kuperi-j, Vrouw Begeerdink, en Hee hee hoo hoo – zingt iedereen uit volle borst of borsten mee. Maar als je Achterhoekse jongeren hoort praten, hoor je gelukkig nog wel de tongval, maar niet meer het dialect. Maar ik ben geen pessimist. Dat is het natuurlijke verloop van een taal. Zelf heb ik nooit het Dinxpers verloochend voor het Algemeen Nederlands. Als ik het Nedersasksisch gebruuken kan, dan gebruuk ik het.”
Jij zingt dezelfde liedjes, maar de taal van het publiek verandert. Is het plezier onveranderd groot?
“Het plezier leeft, de naoberschap leeft: het carbidknapp’n, het paasvuur, de meiboom zetten, de vrijgevigheid. Dat staat nog als een huus. En Boh Foi Toch ook. Maar belangrijker nog: mensen wensen elkaar hier nog steeds goedendag toe, helpen elkaar, zamelen geld in voor goede doelen.”
“Toch wordt groeten geleidelijk aan wel minder. Hier en daar groet ik weleens iemand die kijkt alsof-ie de pieren in de grond heurt hoesten. Het doet mij verdriet dat die kleinschaligheid en medemenselijkheid verminderen. Het is niet meer de buitenwereld waar het om draait, maar het telefoontje. Niet de ontmoetingen op straat, maar het grote verhaal. Kleinschaligheid gaat er op alle fronten aan. Ze zouden bij iedere voordeur een korfje moeten hangen. Daar kun je je telefoon in leggen. Anders mag je niet naar binnen. Zo, de dominee is uitgesproken”, besluit Keuper, hartelijk lachend.
Er is een hoop veranderd in 35 jaar tijd, niet altijd ten goede. Waar ben je dankbaar voor?
“Dankbaar vind ik een slecht woord. Dat betekent dat je op je knietjes moet. Ik voel me gesteund. En Rita, mijn vrouw en bandmanager, ook. Door de enorme hartelijkheid, betrokkenheid en medemenselijkheid die mensen aan de dag kunnen brengen. Een veurbeeld? Dit jaar werd ik 80 jaar. De buurman regelde bandjes, verkeersregelaars voor een benefiet. 16.000 euro werd opgehaald voor de voedselbank. En iedereen hielp mee, voor niets. Dat is medemenselijkheid. Dat je kunt wezen wie je bent – mede met de mensen – en zij je accepteren. Dan krieg-ie ’n heelboel voor elkaar. Zo, en nu is de dominee klaar en wordt het tijd voor de Paus of de Rabbijn of de Imam. Al die mensen hebben ook goede boodschappen.”
Zijn er momenten geweest dat je dacht: had ik die accordeon maar nooit opgepakt?
Keuper, na enige tijd na te denken: “Weleens. Ooit ben ik vertrokken naar Afrika, als bioloog. Ik had tamelijk alternatieve ideeën. Als liedjeszanger ben ik ooit min of meer de publiciteit ingerold. En met Boh Foi Toch word je toch een slachtoffer van de populariteit.”
Of de meezingers als Hee hee hoo hoo hem ooit zijn neus uitkomen? “Ja.” Hij vervolgt met onvervalst enthousiasme: “Maar als op de Zwarte Cross duizend man in die megatent allemaal meezingt omdat ze het mooi vinden, dan vind ik dat nog steeds fantastisch. Ik denk dan: ach jonge, dit is toch ook mooi, als ik zie hoeveel schik daaraan wordt beleefd. “
De band heeft nog schik, maar is alles ook altijd koek en ei geweest? Daarop steekt Keuper een lofrede af voor Rita. “Wij hebben Rita. Ze kan de kerels in de regel houden, dat valt niet altijd mit, denk ik. Ze kan goed met iedereen, zelfs in de machocultuur die de bandwereld is. Ze houdt de band yin en yang.”
Had je ooit verwacht dat mensen zo lang zouden blijven luisteren naar vier Achterhoekers met een accordeon?
“Ik moet eerlijk zeggen, op dat moment had ik geen enkele voorstelling van de toekomst. Ik was 45 jaar, bioloog en we hadden tijdens ons eerste optreden in Hengelo in 1989 maar zeven nummers. Of ja, twee waren van Normaal. De rest schreven zanger en bassist Willem te Molder en ik. We zijn voor de gein begonnen in een café. Dat liep als een trein. Uiteindelijk hadden we genoeg liedjes voor een avondvullend programma.”
Ga je de accordeon ooit nog neerleggen of gaan we op naar het 40-jarig jubileum?
“Op naar de 40. Ik ben dan 85 jaar. Ik voel me nog harstikke goed. We gaan gewoon deur. Het gaat hartstikke goed, zolang je schik hebt. En da hek. Dus op naar het 40-jarig jubileum.”
Ook dit jaar staat de band op de planken, onder meer met een jubileumconcert in maart in Amphion, Doetinchem.
Achterhoekse cultheld viert 80ste verjaardag op bijzondere wijze
Geschreven door Eef van Bommel
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.