Ongelukken Zwarte Cross: hoe zit het met de veiligheid van stuntattracties?

– Over het ongeluk op de Zwarte Cross van afgelopen vrijdag is nog veel onduidelijk. Hoe zat het bijvoorbeeld met de veiligheid van de attracties waar het misging? Wij vroegen twee deskundigen hoe zoiets werkt. Ondertussen wil de organisatie van de Cross niks zeggen. Ook toezichthouder NVWA houdt de lippen stijf op elkaar, zolang het onderzoek nog loopt. Inmiddels deed zich zaterdag opnieuw een ongeluk voor, bleek zondag..

Vrijdag ging het mis bij het onderdeel ‘Do Your Own Stunt’. Een 47-jarige man uit Amsterdam maakt – gezekerd in een tuig, én op de grond een enorm kussen – een vrije val vanaf een hoog platform. Wat er precies is gebeurd, is nog onbekend. De politie en de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) doen nog druk onderzoek naar de toedracht van het incident. Het is ook niet bekend hoe het met het slachtoffer gaat.

‘NVWA controleert zelf niet’

Maar nu de vraag: hoe werkt het eigenlijk, als je zo’n attractie wilt neerzetten? Wie verklaart bijvoorbeeld dat alles veilig is? De NVWA zou daar als toezichthouder het beste antwoord op kunnen geven. Hoewel het geen specifieke vraag is over het lopende onderzoek, wil een woordvoerder toch niet uit de doeken doen hoe dit werkt.

De deskundigen die Omroep Gelderland raadpleegt, zien daar geen probleem in. Volgens Ira Helsloot, hoogleraar Besturen van veiligheid aan de Radboud Universiteit, en risicomanager Ben Ale, emeritus hoogleraar TU Delft, moeten evenementen die voor het publiek toegankelijk zijn en attracties aan allerlei eisen voldoen.

‘Commerciële keurders zijn betrouwbaar’

“De NVWA controleert de attracties zelf niet, maar kijkt of er een veiligheidscertificaat is gehaald bij een deskundige partij. Dat zijn commerciële bedrijven”, vertelt Helsloot.

“Die commerciële partijen zijn volgens de professor ‘aardig betrouwbaar’. Helsloot: “De financiële belangen zijn groot. Degene die controleert, is aansprakelijk voor de veiligheid. Zo’n ongeluk kan een keuringsbedrijf heel veel geld kosten. Dan praten we soms over miljoenen euro’s. Dus een festival komt dan niet zomaar bij een of ander cowboybedrijf uit.”

Kussen bij vrije val moet gekeurd worden

Daarnaast controleert de Raad voor Accreditatie, een overheidsorganisatie, of dergelijke inspectiebedrijven aan accreditatienormen voldoen. “In Nederland is het qua vergunningen verlenen goed, maar wel ingewikkeld geregeld. Ik zou niet pleiten voor strengere vergunningverlening, zonder een hele sterke aanleiding”, vindt Helsloot.

Ale is het hiermee eens. “Op een foto van de stuntattractie zag ik dat daaronder een vrije val kussen lag. Zo’n kussen bijvoorbeeld, moet vantevoren goedgekeurd zijn op onder meer de dikte. Als die niet op orde is, mag een Zwarte Cross zo’n attractie niet toegankelijk maken voor publiek.”

Mensen springen toch ook niet uit een raam vanaf de eerste verdieping?

Daarnaast wijst de expert op de risico’s van dergelijke attracties. “Mensen springen vrijwillig. Ik zou het zelf niet doen. Mensen springen toch ook niet uit een raam vanaf de eerste verdieping? En op een evenement is dat ineens geen probleem?”

Daar is Helsloot het mee eens. “De Python in de Efteling vind ik leuk en daar ga ik met een gerust hart in. Ik maak me dan geen zorgen om de veiligheid. Bij het springen vanaf zo’n hoog platform maak ik me ook niet per se zorgen, maar ik snap niet wat mensen daar leuk aan vinden.”

Weinig ongelukken met attracties

Volgens Ale komen ongelukken met attracties relatief gezien niet vaak voor. “Er zijn zoveel attracties in Nederland. En als er al iets gebeurt, is dat meestal met een achtbaan. Sowieso worden die attracties over het algemeen beter onderhouden, omdat die technisch ingewikkeld zijn.”

Hoe het stond met de keuring van de attractie waar het ongeluk vrijdag gebeurde, is niet duidelijk. De organisatie van de Zwarte Cross wil momenteel niks over het incident zeggen. De politie reageert dit weekeinde ook niet inhoudelijk, net als de NVWA.

Onze verslaggever Davie Klein Gunnewiek was zaterdag bij de Zwarte Cross aanwezig.

Geschreven door Anton Adelaar, Omroep Gelderland op 2023-07-23 18:00:58


Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.