–
AALTEN – Het is niet echt een monument aan de Europaweg, maar een kunstwerk waar je bij kan gaan zitten om je vrij te voelen. Vrijdag 14 oktober onthulden buurtbewoners samen met burgemeester Stapelkamp het vrijheidstafereel. Het bestaat uit een bankje met een ingegraveerd gedicht, een lamp met daarop de namen van 18 gesneuvelde militairen en een hoge tafel die naar de hemel rijkt. Op de tafel staat een vaas met 17 klaprozen en 1 klaproos die op de tafel ligt. Het tafereel nodigt uit ‘het echte vrij-zijn’ te overdenken, zo verwoordde spreker Hans de Graaf het doel van het kunstwerk.
De Graaf is van de commissie cultureel erfgoed in Aalten. Zij nam het initiatief voor het vrijheidstafereel dat een verbinding legt met de 17 graven van ‘onze bevrijders’ op begraafplaats Berkenhove. Eén militair ligt in Duitsland begraven. Op Berkenhove staat een gedenkzuil.
“Vrijheid vraagt onderhoud om je vrij te kunnen voelen. Kijk eens naar de oostgrens van Europa en hoe mensen tegenover elkaar staan in onze eigen maatschappij. Vrij zijn en vrij voelen zijn heel actueel”, zei De Graaf. Het vrijheidstafereel staat aan het begin van de wijk Bevrijding, een wijk dat in de jaren’70 en ’80 werd gebouwd, een wijk waar de meeste inwoners de oorlog niet hebben meegemaakt. De De Graaf weest daarbij naar de school tegenover het kunstwerk, Groen van Prinsterer. Eind maart 1945 is Aalten bevrijd. “Deze jonge bevrijders hadden waarschijnlijk nog nooit van Aalten gehoord. Ze kwamen van thuis overzee.
Mirjan Koldewij is bedenker van het kunstwerk. De hoge tafel, het bankje, de lamp en de vaas met klaprozen, geven een huiselijk gevoel. De kunstenares ontwierp het vrijheidstafereel met een groep buurtbewoners. “Vroeger zette je een vaas met bloemen in de mooiste kamer. De klaprozen zijn het symbool voor de Eerste Wereldoorlog geworden omdat ze bloeiden tussen de witte kruizen op de slagvelden in Vlaanderen. Het hart van de bloem is zwart, tekenend voor rouw en er is een kruis in te herkennen. De rode kleur is het bloed dat daar gevloeid is en de kleur staat ook voor het leven. ” Er staan 17 klaprozen in de vaas verwijzend naar de Britse bevrijders. Een klaproos ligt op de 3,5 meter hoge tafel; een verwijzing naar de ene militair die in Duitsland begraven ligt. In de lamp staan hun namen gefreesd en in het bankje een gedicht. Je kan er gaan zitten voor een moment van bezinning.
Leerlingen maakten posters en gedichten over waar zij zich thuisvoelen om vrij te zijn
“Het was een bijzonder proces om vanuit kunst met mensen uit Aalten samen te werken. Dat geeft eveneens een bijzonder gevoel van vrijheid”, zegt ze emotioneel. Leerlingen van de tegenoverliggende school leerden ook over de bevrijding van Aalten en wat nodig is om je vrij te kunnen voelen. Zij maakten posters en gedichten over waar zij zich thuisvoelen om vrij te zijn. Die zijn te zien in de Aladnahal. Ze zijn gemaakt door leerlingen van groep 7. Bij de onthulling droegen twee leerlingen hun gedichten voor.
Bij de plek komt een informatiezuil met een QR-code. Via deze code wordt een film zichtbaar over de geschiedenis en de totstandkoming van het vrijheidstafereel. Deze film zal tijdens de jaarlijks herdenking in maart 2023 voor het eerst worden getoond. Bij de onthulling wapperde de Britse en Nederlandse vlag. Er werd een minuut stilte gehouden en muziekvereniging De Eendracht speelde het Wilhelmus.
Geschreven door Eveline Zuurbier op 2022-10-14 20:10:50
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.