“Zorgwekkend hoeveel bomen hier rond Zwolle uitvallen”

– In en rondom de buurtschap Zwolle gaan de bomen snel achteruit. Het gaat om honderden bomen die in de komende twintig jaar doodgaan en enkele tientallen bomen die zo snel verslechteren dat ze dit jaar of volgend jaar gekapt moeten worden. De buurtschap heeft een ‘laanherstelplan’ opgesteld. “Je kan niet alles tegelijk kappen en ook niet een jonge boom aanplanten waar er één is gekapt”, zegt Heino Meekes van de werkgroep Levend Landschap in Zwolle.

De lokale afdeling van Levend Landschap is met de inwoners van de buurtschap en beleidsmakers van de gemeente Oost Gelre aan de slag gegaan met de bomen in het Zwolse landschap. “Het gaat erom waar wel en waar niet gekapt en een herplant gaat plaatsvinden. Nieuwe bomen aanplanten willen de inwoners niet overal. Iedereen vindt er wel wat van en kan zich bij ons, de werkgroep Levend Landschap melden. Dan maken wij het bespreekbaar”, legt Heino Meekes de manier van aanpak van het bomenprobleem uit. Feit is dat in de komende jaren veel bomen worden omgezaagd.

Verdroging en asfaltering

Eén van de oorzaken van het bomenprobleem rondom Zwolle is de verdroging. Eén droge zomer maakt voor de meeste bomen niet zoveel uit, maar als dit vaker voorkomt en buien extremer zijn, hebben de bomen daarvan te lijden. Dat het probleem in Zwolle groter is dan elders, is omdat er sinds de ontginning van de veen- en de hoger liggende zandgronden grote aantallen bomen langs de nieuwe landwegen zijn geplant. Dit heeft de buurtschap een karakteristiek landschap gegeven met rechte rijk met bomen beplante lanen. De Ruiterweg, de Vredenseweg, de Klaverdijk, Dankbaarsdijk, de Berkenhofweg en de Hegemansweg zijn daar allemaal goede voorbeelden van.

Behalve de verdroging zijn asfaltering en de druk op de wortels door verkeer de oorzaken van de uitval. “Droogte, aantasting door zwammen en de essentakkensterfte hebben vat op de bomen gekregen”, zegt Meekes. “Alle bomen hebben we bekeken naar de levensverwachting.” Bij bomen kan de groei en de krimp nauwkeurig worden gemeten met een zogenaamde dendrometer. “Alle bomen hebben we in kaart gebracht. Is de levensverwachting minder dan vijf jaar dan wordt deze zodra het kan, gekapt.”

Halve kap

Deze week had de werkgroep een inloopavond georganiseerd waar inwoners op de hoogte werden gebracht over waarom er bijvoorbeeld aan de Berkenhofweg de bomen maar ‘half’ gekapt staan. Daar kwamen vragen over. Er zijn alleen hoge stammen te zien. ‘Wat is het nut daarvan?’ André te Brake groenadviseur bij de gemeente Oost Gelre legt op zijn beurt uit: “dit is om ze veilig te stellen en dat ze niet kunnen omvallen bij een rare bui. Ze zijn niet geheel gekapt omdat er vleermuizen of spechten in de bomen huizen.

Het ‘laanherstelplan’ en de informatie op de inloopavond gaan niet alleen over de kap en de herplant van bomen. “De lindes aan de Meddoseweg zijn er na de droge zomers ‘erdoor’ gekomen”, meldt een buurtbewoner. Na een paar belletjes zijn de bomen goed verzorgd en hebben ze de droogte doorstaan. Heino Meekes: “Communicatie is heel belangrijk. Via het platform van de Contactgroep Zwolle worden de inwoners geïnformeerd.”

Hoe de herplant moet gebeuren en met welke bomen is een vraagstuk apart. Een jonge boom heeft ruimte en een goede inval van het zonlicht nodig om te kunnen groeien. “Dat is de reden waarom we soms op een plek meerdere bomen achtereen gaan kappen”, legt André te Brake uit. “De gemeente is heel terughoudend met het vellen van de bomen. En bomen op dezelfde plaats herplanten, geeft de minste discussie. Maar de beuken kunnen in veel gevallen niet meer terug geplant worden. Ze zijn te gevoelig voor droogte, felle zon op de stam en vragen ruimte in de bermen, die ze inmiddels niet meer hebben.”

Bomen uit andere klimaatzone?

Het is een discussie op zichzelf geworden voor welke inheemse soorten, bestand tegen droogte, gekozen gaan worden. “Het is een vraag geworden welke bomen we hier aan de gang krijgen. Moeten we niet naar bomen uit een andere klimaatzone gaan zoeken? Die keuze is interessant, maar daar willen we nog niet aan. We weten nog niet goed wat dat betekent voor de biodiversiteit en welke effecten die keuze op het landschap zal hebben. We willen voor een paar generaties lang weer een goed plan hebben.”

Geschreven door Eveline Zuurbier op 2023-04-22 15:09:41


Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@1achterhoek.nl.